ในขั้นขอนการตั้งศาลพระภูมิ ส่วนประกอบหนึ่งที่มีความสำคัญอย่างมาก นั่นคือ ‘ตุ๊กตาศาลพระภูมิ’ เชื่อว่าทุกคนน่าจะคุ้นเคยกันมาพอสมควรแล้ว เพราะเมื่อเห็นศาลพระภูมิก็จะเห็นตุ๊กตาศาลพระภูมิด้วยเช่นกัน เนื่องจากตุ๊กตาที่วางอยู่หน้าศาลพระภูมิ เปรียบเสมือนบริวารที่คอยดูแลและรับใช้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามหลักความเชื่อที่มีมาอย่างช้านาน และไม่เพียงแต่เป็นการช่วยเสริมสิริมงคลให้กับเจ้าของบ้านเท่านั้น แต่ยังถือเป็นการแสดงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ด้วยเช่นกัน
โดยในบทความนี้ เราจะพามาทำความรู้จักกับตุ๊กตาตั้งศาลพระภูมิ เพื่อดูว่าตุ๊กตาศาลพระภูมิมีอะไรบ้าง? ทิศทางในการวางให้ถูกต้อง ทำอย่างไร? รวมถึงขั้นตอนในการวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคล ความร่มเย็น ไร้ซึ่งอุปสรรคให้กับเจ้าของบ้านและผู้อยู่อาศัยทุกคนที่อยู่ภายในบ้าน
ตุ๊กตาศาลพระภูมิ มีอะไรบ้าง
ตุ๊กตาศาลพระภูมิ เป็นส่วนประกอบของศาลพระภูมิ เปรียบเสมือนบริวารที่คอยดูแลและรับใช้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามหลักความเชื่อ ซึ่งในขั้นตอนของการตั้งศาล จะต้องเตรียมตุ๊กตาศาลพระภูมิให้ครบถ้วนและถูกต้อง ดังนี้
- ตุ๊กตาชาย-หญิง อย่างละ 1 คู่
- ตุ๊กตาช้างม้า อย่างละ 1 คู่
- ตุ๊กตาละครรำ หรือละครยก 2 โรง
โดยมีความเชื่อว่าตุ๊กตาตั้งศาลพระภูมิจะมีหน้าที่ต่าง ๆ ได้แก่ ตุ๊กตาชาย-หญิงจะคอยปรนนิบัติรับใช้พระภูมิ ส่วนตุ๊กตาช้างม้า เชื่อว่าจะช่วยให้การเดินทางสะดวกสบาย และตุ๊กตาละครรำหรือนางรำ เชื่อว่าจะช่วยให้ความบันเทิง
ทิศทางในการวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ วางอย่างไรให้ถูกต้อง
ทิศทางในการวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ เป็นเรื่องที่จะต้องทำให้ถูกต้องตามหลักความเชื่อทางศาสนา โดยส่วนใหญ่แล้วจะวางข้าทาสบริวารหรือตุ๊กตาตั้งศาลให้หันหน้าออกจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่วางอยู่ด้านในสุด ในการวางทาสบริวารเมื่อหันหน้าเข้าศาล ตุ๊กตาตั้งศาลจะอยู่ที่ฝั่งขวา โดยที่ตุ๊กตาตั้งศาลหญิงควรจะอยู่ฝั่งซ้าย ตามหลักความเชื่อ ขวาชาย ซ้ายหญิง และวางตุ๊กตานางรำทั้งด้านซ้ายและด้านขวาแบบหันหน้าเข้า เพื่อให้ท่านได้ชมการแสดงเพื่อความบันเทิง สุดท้ายคือการวางตุ๊กตาช้างม้าอย่างละ 1 คู่ไว้ด้านข้างบันไดทั้งซ้ายและขวา เชื่อว่าช่วยให้พระภูมิมีความสะดวกสบายในการเดินทางนั่นเอง
ขั้นตอนการวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ
เมื่อเตรียมตุ๊กตาศาลพระภูมิพร้อมแล้ว และทำความเข้าใจเกี่ยวกับทิศทางการตั้งตุ๊กตาศาลพระภูมิอย่างถูกต้องแล้ว กระบวนการต่อไปที่มีความสำคัญไม่แพ้กัน นั่นคือขั้นตอนการวางตุ๊กตาหน้าศาลพระภูมิ โดยจะมีขั้นตอนดังต่อไปนี้
ขั้นตอนแรก
ควรจะปัดกวาดเช็ดถู ทำความสะอาดทั้งบริเวณภายในและภายนอกศาลพระภูมิ จากนั้นให้นำตุ๊กตาศาลพระภูมิทั้งหมดวางไว้บนถาด แล้วนำมาวางไว้ด้านหน้าของศาลพระภูมิ
ขั้นตอนที่สอง
ให้พนมมือแล้วตั้งนะโน 3 จบ แล้วท่องบทสวดว่า
“เจ้าที่เทวดานัง ปิยสุตวา มหาลาโภ ประสิทธิลาภา ประสันนะจิตตา ศรีธาสุตถีพระวันตุเม ข้าแต่พระภูมิเจ้าที่ ศาลพระพรหม ศาลตายาย บัดนี้ ข้าพเจ้าชื่อ…….. นามสกุล…….. เกิดเมื่อวันที่…….. ขอถวายข้าทาสบริวารชาย หญิง 5 คู่เพื่อเป็นคนรับใช้ดูแลศาล ขอถวายนางรำ 5 คู่ เพื่อความบันเทิง ข้าพเจ้าขอตั้งจิตอธิษฐาน ขอให้สิ่งต่าง ๆ ที่ข้าพเจ้าได้ถวาย จงส่งผลให้ข้าพเจ้ามีบริวารที่ดี มีผู้ใหญ่เอ็นดู หนุนนำช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ขอให้ข้าพเจ้ามีแต่ความสุขความเจริญ เดินทางไปทิศใด ตำบลใด มีแต่ความปลอดภัย ทั้งไปและกลับด้วยเทอญ”
ขั้นตอนที่สาม
เมื่อท่องบทสวดเรียบร้อยแล้ว ให้ปักธูปลงบนกระถางทั้งหมด 16 ดอก จากนั้นรอจนกว่าธูปจะไหม้ทั้งดอก แล้วให้นำตุ๊กตาที่อยู่ในถาดทั้งหมดมาจัดเรียงตามทิศทางที่ถูกต้อง ถือเป็นอันเสร็จสิ้นขั้นตอนการวางตุ๊กตาศาลพระภูมิ
